Beloftes maken schuld

Beloftes maken schuld, heel veel schuld. En mensen doen hun best om je veel te laten beloven. Reizen in Afrika betekent dat sommige mensen je zien als iemand die hun situatie kan verbeteren of gewoonweg als een wandelende pinautomaat. Een Nederlander maakte een zeer verhelderende analyse hiervan, hoewel hij misschien niet een heldere geest was. Volgens deze persoon is heel Ghana in scene gezet om buitenlanders zo veel mogelijk geld af te troggelen. Alles is een grote illusie. Zover wil ik misschien niet gaan, maar, soms moet je sterk in je schoenen staan en de verzoeken vriendelijk afwijzen. Vaak betekent dit dat ik een leugentje om bestwil moet gebruiken, door te zeggen dat ik geen telefoonnummer heb, of erger, een vals telefoonnummer geven. Dat laatste is ook wel gerechtvaardig als je ergens alleen maar even binnen gaat om een zakje water te kopen.
Ondertussen stapelen de beloften zich wel op. Gelukkig gaan de beloftes nog niet zo ver dat ik als een getrouwde man terugkeer. Ook Willem is zonder een Ghanese schone vertrokken. Wat dat betreft kan ik nog wat leren van Willem; hij is naar huis gegaan zonder het doen van enig belofte. Maar misschien is het ook wel het reizen alleen, dat je een makkelijk slachtoffer maakt. Het kan natuurlijk ook gewoon zijn dat ik een ongekend zachtaardig en goed karakter heb, en daardoor iedereen wil helpen die daarom vraagt. Dat laatste kunnen jullie natuurlijk allemaal beamen. Een kort overzichtje van verzoeken zal misschien duidelijk maken in watvoor bizarre situaties ik me soms bevind.
Allereerst zijn er alle visumverzoeken. Die zijn nog vrij eenvoudig, je hoeft alleen maar te verwijzen naar de website van de ambassade. Zoek het lekker zelf uit. Vreemder wordt het als iemand vraagt wanneer je vertrekt, om dan met me mee te vliegen naar Nederland. Na wat uitleg was het hem duidelijk dat het niet zo eenvoudig is. Vooralsnog vertrek ik alleen.
Regelmatig word ik benaderd om op te treden als huwelijksbemiddelaar. Dat kan gaan van een visser in Nouackchott die mij toeschreeuwt dat ik zijn foto moet nemen en op facebook moet plaatsen, zodat de Nederlandse vrouwen hebben komen opzoeken (op verzoek is de foto beschikbaar), tot meer serieuse gesprekken waarin mensen mij oprecht vragen iemand voor ze te vinden. Helaas heb ik me in deze categorie wel schuldig gemaakt aan beloftes. Dus hier komen ze. Om te beginnen heb ik hier vier geweldige huwelijkskandidaten in de aanbieding. Foto's worden binnenkort op facebook geplaatst. In de aanbieding zijn:
- Dominee Bannerman uit Accra. Dominee is een rekbaar begrip in Ghana, maar deze man kwam op mij over als een oprecht en betrouwbaar persoon. Zonder geld te vragen heeft hij mij een korte rondleiding gegeven in Osu en mij verwezen naar een bibliotheek in Accra om mijn kennis over Ghana te verbreden. De sympathieke man, met een gulle glimlach, is 57 jaar oud.
- Lamine, de monteur en manusje-van-alles uit Nouackchott, is 29 jaar. Deze goed getrainde man houdt van dansen, vooral op reggea- en hiphop-muziek. Hij spreekt vloeiend Frans en is in het bezit van zowel een Mauritaanse als een Senegalees paspoort. Enig minpunt is dat hij niet kan zwemmen en erg tegenstribbelt als je hem uit het water probeert te trekken.
- Rihanata is een goed christelijke vrouw uit Burkina Faso. Onderweg van Ouagadougou naar Accra mocht ik naast haar zitten. Het was een heel gezellige rit. Zij vroeg mij of er in Nederland ook gezette mannen zijn. Een geheel gerechtvaardigde vraag als je mij naast je hebt zitten. Ik legde haar uit dat de Nederlandse keuken bekend staat om haar stampotten met vette jus en rookworst, en dat bitterballen en frikandelen Nederlandse delicatessen zijn. Rihanata is dus een beetje gezet. Geen probleem, want ze heeft een hartelijke persoonlijkheid en daarnaast is zij ook nog een vakvrouw. Ze heeft haar eigen boutiek en is een kundig naaister. Als ik ooit ga trouwen dan mag zij voor mij de kleding fabriceren (weer een belofte).
- Seiba uit Bankass. Haar tragisch verhaal heb ik eerder al beschreven. Ze is een erg vriendelijke en zorgzame vrouw. Ze geeft les op een basisschool in een klein stadje, waarvan de naam me even is ontschoten. Haar gun ik het allerbeste. Zeker omdat ze nu zwanger is van een tweeling.
Laat ik trouwens even wel duidelijk maken dat ik nooit heb gezegd tegen deze mensen dat ik wel even een man of vrouw voor ze zal vinden. Ik zal rondkijken, maar ik kan niks concreets beloven. Gesprekken eindigen dan ook vaak met; ' I will try, but I can't promise anything'.
Gelukkig zijn er ook minder persoonlijke verzoeken. Sommigen willen gewoon geld. Dat kunnen kleine kinderen zijn, die op straat naar je schreeuwen dat ze geld van je willen, tot mensen die op zoek zijn naar financiering van projecten. Inmiddels heb ik al een aantal mensen adressen en telefoonnummers gegeven van microkredietverstrekkers en ben ik in een mailwisseling met Plan Nederland over een project in Ghana. Een vrouw die lid is van een vrouwenorganisatie in Hohoe liet het hier niet bij. Toen ik haar wat gegevens had gegeven, vroeg ze ook nog of ik even een schoolgebouw kon regelen. Tja, mijn mogelijkheden en netwerk bieden mij ongekende mogelijkheden. Dat laatste kon ik echter niet beloven.
Voor een gelukszoeker is Afrika een paradijs. Zonder er wat voor te doen heb ik al drie kansen om geld te verdienen. Zo kan ik in zee gaan met een goudzoeker in Mali. Enige wat ik moet doen is 900.000cfa sturen en binnen vier maanden zal mijn investering met een leuke rendement teruggestort worden. Nou moet ik zeggen dat ik nooit echt een zwak heb gehad voor goud. Dit aanbod is vooralsnog in beraad. Een ander mogelijkheid is om autohandelaar te worden. Een trotro-chauffeur (taxibusje) wil dat ik voor hem een tweedehandse Hyundai busje verscheep naar Ghana. Ook dit aanbod is nog in beraad. De autohandel heeft me nooit aangetrokken, als ik eerlijk ben. Als laatste, en reden voor het schrijven van dit stukje, kreeg ik een aanbod waarvan ik twee keer moest navragen of ik het goed begrepen had. Gisteren, in Nkwanta, raakte ik in gesprek met een man op straat. Hij vertelde dat het Nederlands elftal 's avonds moest spelen tegen Italie. Hij wist wel een cafe waar dat uitgezonden zou worden. Dat leek me wel gezellig. Gezellig was niet zo zeer het goede woord voor deze avond. Interessant is beter. De twee televisies, met verschillende wedstrijden erop, stonden veel te hard om een gesprek te voeren en de wedstrijd was ook nog eens bedroevend slecht. In de rust, echter, nam de avond een vreemde wending. Kofi vroeg mij of ik voor hem in Frankrijk in de escargot-handel zou willen gaan. Hij stuurt mij jaarlijks een ton slakken op en het enige wat ik moet doen is ze verslijten in Frankrijk. Dat verhaal moest ik twee keer aanhoren, tot het tot mij doordrong dat hij het meende. Zelfs na een lachbui van mij, meende hij het. Nog elke keer als ik erop terug denk, verschijnt er een glimlach op mijn gezicht. Wat weet ik van slakken? Dit gesprek eindigde ik maar met 'I will look into it, but I can't promise anything'. Gelukkig begon de tweede helft.
Dit is eigenlijk wel een goede samenvatting van wat mensen mij vragen. En soms maak ik beloftes. En heel soms wel beloftes die ik moeilijk zal kunnen nakomen. Maar ja, Ghana en, wat mij betreft, heel West-Afrika is in scene gezet, dus alles wat ik beloof is geenzins van enig waarde. Alles is een illusie.

Paul